BATI-RUSYA İSTİHBARAT SAVAŞI TIRMANIYOR…
Ukrayna krizi, Soğuk Savaş yılların geri dönmesine neden oldu. İstihbarat servisleri ön cepheye sürüldü, karşılıklı sınır dışılar ve deşifreler başladı. Slovakya da 3 Rus diplomatı sınırdışı etti. Rus istihbaratının NATO ülkelerinin varoşlarındaki “sokak mafyaları” ile ilişkisi endişe doğuruyor…
NATO ülkelerinin istihbaratı, 16 Kasım 2014’te Çek Cumhuriyeti’nin Slovakya sınırına yakın ormanlık alandaki bir cephanelik deposunun patlaması, 28.Nisan.2015’te Sofya’da uluslararası silah tüccarı Emilian Gebrev ile 4 Mart 2018’te İngiltere’nin Salisbury kentinde İngiltere adına çalışan Rus casusu Zergei Skiripal’in zehirlenmeleri arasındaki Rus istihbaratı bağlantısını ortaya çıkardılar.
Çek Cumhuriyeti’ndeki 2 ay arayla yaşanılan büyük patlama, bölgede Sovyetler Birliği döneminden kalmış, devamında da özelleştirilmiş cephane depolarında ve çevre kasabalarda büyük tahribe yol açmıştı. Batı istihbaratının ulaştığı bilgiler küresel silah ticaretinin önemli bir unsuru olduğu belirtilen IMEX GRUBU’na ait depolarda yaşanılan patlamaların Rusya Askeri İstihbaratı (GRU)’ya bağlı 29155 Birimi tarafından gerçekleştirildiğini ortaya koydu.
Batı istihbaratının bu bilgiye ulaşmasında, patlama öncesi Tacikistan’dan IMEX firmasına iletilen, “silah alımıyla yetkili iki görevlimiz yerinde inceleme yapmak istiyor” mesajının büyük rol oynadığı yeni açıklandı. Bu mailde pasaportları da gönderilen iki şahsın daha sonra yapılan incelemelerde Aleksander Petrov ve Ruslan Boşirov olduğu belirlendi.
İngiliz istihbaratından yayınlanan son açıklamada, bu iki şahsın, farklı kimlikler altında, 2018 yılında İngiltere’ye girdikleri, Sergei Skripal ile kızı Yulya’nın zehirlenmesi sırasında da Salisbury’de olduklarının belirlendiği vurgulandı.
Sergei Skripal, Rus askeri istihbaratının üst düzey yetkilisiyken İngiliz istihbaratına çalışmış 80 ve 90’lı yıllardaki bu ikili ajan kimliği 2004 yılında ortaya çıkmıştı. Bu suçundan 13 yıl hapse mahküm olan Skripal, 2010 yılında Amerika’da ele geçirilmiş Rus ajanlarıyla takas edilerek İngiltere’ye gönderilmiş, 4 Mart 2018”de de zehirli saldırıya uğramıştı.
BULGARİSTAN BAĞLANTISI DA ORTAYA ÇIKTI…
Çek Cumhuriyeti’nde iki deposu hava uçurulan IMEX Grup Başkanı uluslararası silah tüccarı Emilian Gebrev ve oğlu da 28 Nisan 2015’ta Sofya’da yemek yedikleri lokantada rahatsızlanıp hastaneye kaldırılmış ve zehirlenmeden son anda kurtarılmışlardı.
Bulgar istihbaratın NATO istihbaratlarıyla bağlantılı yürüttüğü çalışma sonucunda ikilinin, yine GRU’nun 29155 Birimi tarafından zehirlendiği, bu saldırıda, yine Aleksander Petrov ve Ruslan Boşirov ile bağlantılı Sergei Pavlov, Gorgi Gorshkov ve Sergei Fedolov isimli GRU ajanlarının görev aldığı ortaya çıktı.
Konuyla ilgili soruşturmayı sürdüren savcılık bir süre sonra Moskova’dan gelen ağır baskılara Bulgar hükümetinin dayanamaması nedeniyle soruşturmayı askıya aldı.
Bununla birlikte, Bulgaristan NATO istihbarat servislerinin de yardımıyla, 18.Nisan 2021 günü kendi bünyesindeki Rus askeri istihbarat ajanlarını tutukladı.
Özellikle, Bulgaristan Savunma Bakanlığı’nda üst düzey görevli İvan İliev ile Rus asıllı eşi Galina İlieva’nın NATO’nun, Bulgaristan-Romanya-Yunanistan ve Türkiye’deki hazırlık planlarına ilişkin bilgileri Moskova’ya aktardıkları belirlendi. Bulgar savunma bakanlığı ve istihbaratında görevli Bulgaristan vatandaşı Rusya ajanı altı kişi tutuklandı.
Bulgaristan bu gelişmeyle ilgili olarak 2 Rus diplomatını da sınırdışı etti.
SINIRDIŞILAR SÜRÜYOR
Amerika Birleşik Devletleri, 2020 ABD Başkanlık Seçimi’ne etki yapmaya çalışan 10 Rus diplomatını sınırdışı etme kararı almış Rusya da benzer sayıda sınırdı ile misilleme yapmıştı.
Çek Cumhuriyeti, 18 Rus diplomatı sınırdı etme kararı aldı. Rusya bu diplomatlar hakkında ileri sürülen iddiaların yalan olduğunu belirterek benzer bir misillemeye hazırlanıyor.
Bu arada, Avrupa Birliği dışişleri bakanlarının Ukrayna krizi gündemiyle Pazartesi günü yapacağı toplantı öncesinde Moskova ve Kiev karşılıklı olarak iki diplomatı sınırdışı etti.
Önce Rus iç istihbarat servisi FSB dün Ukrayna’nın St. Petersburg Konsolosu Aleksander Sosonyuk’u casusluk şüphesiyle geçici olarak gözaltına aldı. Bir Rus vatandaşından gizli bilgi temin ettiği ileri sürülen Sosonyuk serbest bırakıldıktan sonra kendisinden Perşembe gününe kadar ülkeyi terk etmesi istendi. Ukrayna da buna karşılık olarak yüksek düzey bir Rus diplomatı ülkeden sınırdışı etti.
…VE RUSYA’DAN MİSİLLEME GELDİ…
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Çekya’nın Moskova Büyükelçiliği’nden 20 diplomatın ‘istenmeyen kişi’ ilan edildiğini, bu kişilerden 19 Nisan gün sonuna kadar Rusya’yı terk etmeleri istendiğini duyurdu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Rusya’nın Prag’dan 18 Rus diplomatın sınır dışı edilmesine karşılık olarak Çekya’nın Moskova Büyükelçiliği’nden 20 diplomatın ‘istenmeyen kişi’ ilan edildiği, bu kişilerden 19 Nisan gün sonuna kadar ülkeyi terk etmeleri istendiği belirtildi.
Açıklamada, “Çekya Cumhuriyeti’nin Rusya Federasyonu Büyükelçisi V. Pivonka, Rusya Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Büyükelçiye, Çek makamlarının Prag’daki Rus diplomatik misyonunun personeline yönelik düşmanca davranışı kararlı bir şekilde protesto edildi. Pivonka’ya Çekya’nın Moskova Büyükelçiliği’nden 20 çalışanın ‘istenmeyen kişi’ ilan edildiği konusunda bilgilendirildi” ifadelerine yer verildi.
Bu kişilerin 19 Nisan 2021 gün sonuna kadar Rusya’yı terk etmeleri istendiğine dikkat çekilen açıklamada, “Çek tarafından ayrıca Moskova’daki diplomatik temsilcilik çalışanları sayısının, Çek Cumhuriyeti’ndeki Rusya Büyükelçiliği’ndekine benzer kategoriyle eşit hale getirmesi istendi. İlgili nota Büyükelçiye sunuldu” denildi.
ÇEKYA’DAN YENİ SINIRDIŞILAR, SLOVAKYA’DAN DESTEK…
Rusya’nın Çekya’nın Moskova Büyükelçili’ğinde görevli 20 diplomatı sınırdışı etme kararı üzerine Prag yönetimi yeni misilleme kararı aldı: Rusya’nın Prag Büyükelçiliği personel sayısı, Çekya’nın Moskova büyükelçiliği personel sayısına indirilecek.
Çekya Dışişleri Bakanı bu karar çerçevesinde kaç Rus diplomatın sınırdışı edileceğine ilişkin soru üzerine, tam rakamı bilmediğini ifade etti. Kaynaklar, bu karar doğrultusunda 60 kadar Rus diplomatın ülkelerine döneceğinde birleşiyorlar.
Bu arada, Slovakya hükemeti de Çekya ile dayanışma doğrultusunda 3 Rus diplomatın sınırdışı edildiğini açıkladı. Bratislava’dan yapılan açıklamada, söz konusu diplomatların görev yetkilerini aşan faaliyetlerinin istihbarat servisi tarafından tespit edildiği, Çekya ile süren dayanışma çerçevesinde Slovakya topraklarından çıkarılmalarının kararlaştırıldığı kaydedildi.
Rusya, Slovakya’nın en yakın zamanda gereken cevabı alacağını duyurdu.
KENT VAROŞLARI ÇETELERİ GÜVENLİK SORUNU
İnglitre’nin son yayınladığı KÜRESEL BRİTANYA STRATEJİK BELGESİ’nde Rusya’yı bir numaralı tehdit unsuru olarak değerlendirmesi, devamında Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ni güçlendirme programını devreye sokmasından sonra Kuzey İran’da patlak veren şiddet olayları dikkat çekti.
İstihbarat kaynakları, olayların Belfast’ın en fakir ve eğitim açısından en zayıf bölgesi olarak kabul edilen Londonderry’de başladığını belirterek, “Burada sokak çeteleriyle bağlantı kurmuş yabancı unsurlar olduğuna ilişkin bilgiler alıyoruz, bu çetelerin bölgedeki çatışmaların yayılması yönünde yüksek paralarla kullanıldığı yönündeki bilgileri değerlendiriyoruz” dediler.
Rus istihbaratının Batı ülkelerinde sosyo-ekonomik sorunlardan kaynaklanan bazı gösterileri, temas kurduğu varoşlardaki sokak çeteleriyle yaygın şiddet eylemlerine dönüştürebileceği yönündeki istihbaratlar üzerine Batı teşkilatlarının özel çalışma yürüttüğü bildirildi.
