Haber-Analiz

DÜNYANIN NABZI BU HARİTADA ATIYOR…

DÜNYANIN NABZI BU HARİTADA ATIYOR…
  • YayınlandıNisan 23, 2021

Türkiye-Romanya-Polonya Dışişleri Bakanları Bükreş’te buluştu, olağan toplantılarına bu kez Ukrayna-Gürcistan mevkidaşları da katıldı. NATO, Baltık-Karadeniz hattını güçlendirirken, Rus ve Belarus liderler Moskova’da BELARUS’UN BİRLEŞME İLE RUSYA TOPRAKLARINA KATILMASI MUTABAKATINI konuşuyordu. MOLDOVA’DAKİ MİLLİYETÇİ HAREKET İSE ROMANYA İLE BİRLEŞME KARARLILIĞINDA…

Dünyanın, özellikle Avrupa’nın savunma yapılanmasının Baltık-Karadeniz hattındaki cepheleşmeye kaydığı dikkat çekiyor. Son 48 saatte bu bölgede yaşanılan gelişmeler,21’nci yüzyılın sıcak bölgesinin Türkiye’nin Balkanlar-Karadeniz-Kafkasya sınırı olacağını gösterdi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türk medyasında pek ilgi görmeyen bir ziyaret gerçekleştiriyor. Çavuşoğlu, 2016’dan bu yana her yıl yapılan 2 gün sürecek Türkiye-Romanya-Polonya Üçlü toplantısı için 22.Nisan 2021 Perşembe günü Romanya’nın başkenti Bükreş’e gitti.

3 NATO ülkesinin dışişleri bakanlarının düzenli olarak sürdürdükleri bu çalışma, NATO’NUN DOĞU KANADI İÇİN HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR… Toplantı, aynı zamanda, NATO’nUN BALTIK-KARADENİZ STRATEJİSİ’nin de ana zeminini oluşturuyor.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun, Rumen mevkidaşı Bogdan Aurescu ve Polonya Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau ile Rusya’nın Baltık-Karadeniz hattındaki siyasi-askeri hamlelerini ele aldı.

NATO’nun Avrupa açısından bir numaralı tehdit olarak değerlendirdiği Rusya’ya dönük cephesinde en önemli üç ortağının yıllık olağan toplantıları üçlü toplantıların yanında, ikili görüşmeler, stratejik konferanslar ile zenginleştiriliyor.

Resim

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile Rumen mevkidaşı Aurescu, buluşmanın birinci gününde TÜRKİYE-ROMANYA STRATEJİK ORTAKLIĞI’nın Karadeniz’e sağladığı istikrarı değerlendiren bir konferansta bir araya geldiler.

Resim

Benzer şekilde, Rumen Dışişleri Bakanı Aurescu ile Polonyalı misafiri Rau’nun, ROMANYA-POLONYA İŞBİRLİĞİ’NİN 100’NCÜ YILI sergisini açmaları, ikili ilişkileri içeren zengin bir arşivin de bu sergide yer alması dikkat çekiciydi.

STRATEJİK KARAR: UKRAYNA VE GÜRCİSTAN DA KATILDI…

Resim

Bu yıl yapılan üçlü buluşmayı diğerlerinden ayıran en önemli gelişme, UKRAYNA Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba ile GÜRCİSTAN Dışişleri Bakanı David Zalkaliani’nin Bükreş’e gelip toplantılara katılmaları oldu.

Ukrayna ve Gürcistan, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Avrupa Birliği ve NATO üyesi olmakta kararlılık gösteren eski Sovyet cumhuriyetleri olarak dikkat çekiyor. Gürcistan’ın NATO ile sağladığı ortak anlaşması ve devamında Avrupa Birliği’ne tam üyelik için müzakere süreci başlatması Rusya’nın sert tepkisine neden olmuş, patlak veren kriz, Rusya’nın Güney Osetya bölgesi sorununu bahane ederek 2008 yılında Gürcistan’a savaş açmasına kadar varmıştı.

Kağıt üzerinde Gürcistan egemenliğinde görülen Abhazya ve Güney Osetya, fiilen Rusya tarafından yönetiliyor. İki devlet arasındaki ilişki de kriz kimliğini koruyor.

Ukrayna’da da 2004 yılında yaşanılan TURUNCU DEVRİM sonrasında Rusya ile ilişkilerin gerginlik kazandığı, 2014 yılında dönemin Rusya yanlısı devlet başkanının EUROMAYDAN gösterileri sonucu ülkeden kaçmasıyla da savaş ortamına sürüklendiği izlendi. Ukrayna, Rusya’nın ülkenin doğusundaki fiilen Rus milislerin işgali altındaki Donbass bölgesi sınırına yakın noktalar ile ilhak ettiği Kırım’da büyük askeri yığınak yaptığı bir dönemde NATO’LU ÜÇLÜ’nün toplantısına katıldı.

Türkiye-Romanya-Polonya’nın bu yıl ki toplantılarına Ukrayna ve Gürcistan’ı çağırmalarının geleceğe dönük önemli bir işaret olduğunda birleşiliyor. Her iki ülkenin de bu üç ülke üzerinden NATO’ya entegrasyon sürecinin hızlanacağı bunun da Rusya’nın yeni ve sert hamlelerine yol açabileceği vurgulanıyor.

RUSYA-BELARUS: BİRLEŞMEYE DOĞRU…

There were no major announcements following the talks, although both Russian President Vladimir Putin (right) and his Belarusian counterpart, Alyaksandr Lukashenka (left) praised the progress being made toward unifying the two countries. (file photo)

Rusya’nın bu gelişmelere son atağı, Belarus lideri Aleksander Lukaşenka’nın Moskova’da Rus lider Vladimir Putin ile buluşması oldu. Belarus’un 26 yıllık diktatör kimlikli liderine son seçimlerde sonra ülkede patlak veren büyük gösteriler sırasında destek veren Rus lider, iki Slav devletinin birleşmesi konusunda da mutabakata imza atmıştı.

Lukaşenka, Moskova’da temaslardan sonra yaptığı açıklamada, “Rusya ve Belarus, daha önceden kararlaştırdıkları birleşme sürecinde kararlıdırlar, ekonomik-idari-hukuki konulardaki uzman heyetlerin toplantıları sürüyor ve birleşme, Rus halkı için çok iyi sonuç verecektir” dedi.

Rusya, Ukrayna’nın doğusunda fiilen el koyduğu Donbass bölgesini bir siyasi çözüm sürecinde, Belarus ile birlikte topraklarına katarak doğuya doğru genişlemesini sürdüren NATO’ya karşı tampon alan oluşturma stratejisine yönlenmiş gözüküyor.

ABD BELARUS’TA KARŞI ATAKTA

U.S. Ambassador to Belarus Julie Fisher talks with opposition leader Svyatlana Tsikhanouskaya in Vilnius on April 21.

Belarus-Rusya birleşmesine karşı, Amerikan yönetiminin de net bir politikayla önlem almaya başladığı görülüyor. Lukaşenka-Putin ikilisi Moskova’da toplantı yaparken, ABD’nin Belarus’a uzun bir aradan sonra yeni atadığı Büyükelçi Juli Fisher Baltık Cumhuriyetleri’nden Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta, sürgündeki Belarus muhalefet lideri Svyatlana Tsikhanouskaya ile bir araya geliyordu. Asıl görev yeri Minsk’e gitmeyen, zaten güven mektubunu sunması için kendisine tarih de verilmeyen ABD Büyükelçisi. yaptığı açıklamada, “Benim sorumluluğum Belarus halkına karşıdır ve onların iyiliği çalışmalıyım” dedi.

Muhalif lider ise, Rusya ile birleşmeye halkın karşı olduğunu belirterek, “Hedefimiz bağımsız Belarus7u yaşatmaktır, bunun için mücadeleyi sürdüreceğiz” dedi.

MOLDOVA’DA YÜKSELEN KRİZ…

Aynı bölgede bir başka birleşme hareketi ise Romanya ile etnik bağı olan (Türkiye-Azerbaycan’dan daha yakın) Moldova’da yaşanıyor. Rusya’nın ülkenin Ukrayna sınırındaki Transdinyester bölgesini 1992’den bu yana fiilen işgal etmesi, bu bölgeye büyük askeri yığınak yapması karşısında Moldova milliyetçi hareketi, ülkenin Romanya ile birleşmesi ve BÜYÜK ROMANYA ‘nın kurulması için mücadelesi sürdürüyor.